Gözyaşı, gözyaşı bezinde üretildikten sonra gözün ön kısmını yıkayarak gözyaşı kanalına; oradan da burun boşluğuna akar. Göz kapak kaslarının kasılması göz yaşını burun boşluğuna akıtmak için bir pompa etkisi yapar. Bu sistemin herhangi bir yerinde olan tıkanıklık ve fonksiyon bozukluğu göz sulanması ile sonuçlanır.
Doğumsal gözyaşı tıkanıklığı, sistem boyunca herhangi bir yerde olabileceği gibi büyük oranda gözyaşı kanalının buruna açıldığı yerde görülür.
Şikayetler doğumdan sonra birkaç hafta içinde başlar.
Genellikle ilk bulgu sulanmadır. Zamanla sulanmaya çapaklanma ve sarı renkte akıntı da eşlik eder.
Bunlardan en önemlisi doğumsal glokom, yani göz tansiyonudur. Ayırıcı tanıda muhakkak göz önünde bulundurulmalıdır. Doğumsal glokom kanal tıkanıklığına göre çok daha ciddi bir durumdur. Ayrıca kanalı tıkayan basit doğumsal bozukluğun yanı sıra tümörler ve kistler de göz önünde bulundurulmalı.
Göz sulanmasının karakteri, eşlik eden başka bulguların varlığı büyük oranda fikir verir. Gerek duyulması halinde bebeğin uyutularak muayenesi, göz tansiyon ölçümü, korneanın çapı ölçümü, göz yaşı yolları görüntüleme gibi ek tetkiklere başvurulabilir. Tedavinin ise sulanmanın sebebine göre yapılması gerekir.
Doğumsal kanal darlığı veya tıkanıklığı durumunda tedaviyi ikiye ayırmak gerekir. Başlangıçta tedavide ana unsur gözyaşı kesesine yapılan masajdır. Burada amaç keseye masaj yapılarak kese içindeki basıncı artırıp kanal ucundaki tıkanıklığa sebep olan zarı açmaya yöneliktir. Uygun masaj ile olguların % 90’lık kısmı 1 yaşa kadar düzelmektedir.
İkinci tedavi seçeneği ise, masaj yapılmasına rağmen bir yaşına kadar düzelmeyen durumda veya bebeğin bir yaştan daha küçük fakat kontrol edilemeyen gözyaşı yolları enfeksiyon durumlarında gözyaşı yolları sondalama işlemidir.
Bu işlem genel anestezi altında (uyutularak) yapılır ancak çok kısa süreli bir girişimdir.
Vurgulanması gereken en önemli nokta, bebeğin yaşı 12 /15 ayı geçtiği zaman yapılan bu sondalama işleminin başarısının çok düştüğüdür.
Diğer cerrahi tedaviler sondalama işleminin başarısız olması durumunda uygulanır. Bunlar slikon tüp uygulaması, lazer dsr ameliyatı ve external dsr ameliyatıdır.
Gözde sulanma yapan diğer nedenler
Doğumsal göz tansiyonu
Burun içinde kist, tümör
Burun tıkanıklığı yapan nedenler
